Lao động – BHXH

– CÂU HỎI THƯỜNG GẶP –

Luật sư trả lời: Doanh nghiệp được áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải đối với NLĐ trong các trường hợp:

• NLĐ có hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội quy lao động;
• NLĐ có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma túy tại nơi làm việc;
• NLĐ có hành vi tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của doanh nghiệp.
• NLĐ có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của doanh nghiệp.
• NLĐ bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách chức mà tái phạm trong thời gian chưa xóa kỷ luật.
• NLĐ tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong thời hạn 30 ngày hoặc 20 ngày cộng dồn trong thời hạn 365 ngày tính từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng.

Luật sư trả lời: Hợp đồng lao động phải được giao kết theo một trong 02 loại sau đây:

• Hợp đồng lao động không xác định thời hạn: là hợp đồng mà trong đó hai bên không xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng;
• Hợp đồng lao động xác định thời hạn: là hợp đồng mà trong đó hai bên xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng trong thời gian không quá 36 tháng kể từ thời điểm có hiệu lực của hợp đồng.

Luật sư trả lời:

• Nếu NLĐ nghỉ việc từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng và vẫn hưởng lương do người sử dụng lao động chi trả thì NLĐ và người sử dụng lao động phải đóng BHXH, BHYT theo quy định.
• Nếu LĐ nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì NLĐ và người sử dụng lao động không phải đóng BHXH, BHYT; nhưng NLĐ sẽ vẫn được hưởng quyền lợi BHYT.
• Nếu NLĐ nghỉ việc hưởng chế độ thai sản từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì NLĐ và người sử dụng lao động không phải đóng BHXH; nhưng thời gian này vẫn được tính là thời gian tham gia BHXH để tính hưởng BHXH đối với NLĐ và cơ quan BHXH sẽ đóng BHYT cho NLĐ.
• Nếu NLĐ nghỉ việc và không hưởng lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì NLĐ và người sử dụng lao động không phải đóng BHXH; thời gian này không được tính để hưởng BHXH đối với NLĐ.

Luật sư trả lời: Nộp hồ sơ báo giảm trước ngày cuối cùng của tháng trước đó. Nếu nộp chậm sang tháng tiếp theo sẽ phải đóng BHYT của tháng đó.

• Ví dụ: Người lao động thôi việc 28/07/2017, đơn vị báo giảm vào ngày 01/08/2017 thì đóng BHYT hết tháng 8/2017; không đóng BHXH, BHTN tháng 8/2017.

Luật sư trả lời: Các khoản thu nhập của NLĐ không tính đóng BHXH bắt buộc, BHYT, BHTN của NLĐ trong năm 2021 bao gồm: Tiền thưởng; Tiền thưởng sáng kiến; Tiền ăn giữa ca; Khoản hỗ trợ xăng xe; Khoản hỗ trợ điện thoại; Khoản hỗ trợ đi lại; Khoản hỗ trợ tiền nhà ở; Khoản hỗ trợ tiền giữ trẻ; Khoản hỗ trợ nuôi con nhỏ; Hỗ trợ khi người lao động có thân nhân bị chết; Hỗ trợ khi người lao động có người thân kết hôn; Hỗ trợ khi sinh nhật của người lao động; Trợ cấp khi người lao động gặp hoàn cảnh khó khăn khi bị tai nạn lao động; Trợ cấp khi người lao động gặp hoàn cảnh khó khăn khi bị bệnh nghề nghiệp; Các khoản hỗ trợ, trợ cấp khác ghi thành mục riêng trong hợp đồng lao động.

Luật sư trả lời: Lao động nam đóng BHXH và có vợ sinh con thì sẽ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản dành cho nam giới. Các hồ sơ gồm:

• Nếu vợ sinh thường: Bản sao giấy khai sinh, giấy chứng sinh hoặc trích lục khai sinh của con.
• Nếu vợ sinh mổ hoặc sinh con dưới 32 tuần tuổi: Ngoài giấy tờ trên, bổ sung thêm giấy tờ của cơ sở khám, chữa bệnh thể hiện việc sinh con phẫu thuật hoặc con chưa đủ 32 tuần tuổi.
• Nếu con chết sau khi sinh, chưa có giấy chứng sinh thì cần trích sao hoặc tóm tắt hồ sơ bệnh án, giấy ra viện của mẹ.
Ngoài ra, nếu đủ điều kiện, lao động nam đóng BHXH có vợ sinh con sẽ được hưởng trợ cấp một lần, hồ sơ gồm:
• Nếu vợ sinh thường: Bản sao giấy khai sinh, giấy chứng sinh hoặc trích lục khai sinh của con.
• Nếu con chết sau khi sinh, chưa có giấy chứng sinh thì cần trích sao hoặc tóm tắt hồ sơ bệnh án, giấy ra viện của mẹ để xác nhận.

Luật sư trả lời: Để hưởng chế độ, người lao động phải chuẩn bị hồ sơ hưởng chế độ ốm đau gồm các giấy tờ sau:

• Giấy ra viện đối với người lao động hoặc con của người lao động nếu điều trị nội trú;
• Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH nếu điều trị ngoại trú;
• Giấy khám, chữa bệnh dịch bằng tiếng Việt nếu khám, chữa bệnh ở nước ngoài.

Bài viết hữu ích: Hướng dẫn thủ tục hưởng chế độ ốm đau BHXH

Luật sư trả lời: Hàng tháng, Doanh nghiệp nộp hồ sơ báo tăng BHYT cho người lao động.

Luật sư trả lời: Việc tạm dừng đóng BHXH thực chất là tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất. Trong thời gian tạm dừng, doanh nghiệp vẫn phải đóng đầy đủ quỹ ốm đau, thai sản, quỹ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, quỹ BHYT và BHTN,...Do vậy, việc hưởng bảo hiểm y tế cũng không bị ảnh hưởng. Người lao động vẫn có thể dùng thẻ bảo hiểm y tế để khám, chữa bệnh trong thời gian này.

Luật sư trả lời: Doanh nghiệp được tạm dừng đóng BHXH bắt buộc trong các trường hợp sau:

• Trường hợp tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất: Doanh nghiệp tạm dừng hoạt động từ 1 tháng trở lên do gặp khó khăn khi thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc do khủng hoảng, suy thoái kinh tế hoặc thực hiện chính sách của Nhà nước khi tái cơ cấu nền kinh tế hoặc thực hiện cam kết quốc tế. Hay doanh nghiệp gặp khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, mất mùa.
• Tạm dừng đóng BHXH đối với người lao động đang tham gia BHXH bắt buộc mà bị tạm giam.
• Người lao động bị tạm đình chỉ công việc, người lao động và người sử dụng lao động được tạm dừng đóng BHXH.
• Người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Khoản 2 Điều 2 của Nghị định 115, khi tạm thời bị mất việc làm được cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp làm dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài xác nhận thì thời gian này được tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất.