Lao động – BHXH

– CÂU HỎI THƯỜNG GẶP –

Luật sư trả lời: Công đoàn được thành lập trên cơ sở tự nguyện, tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ. Và công đoàn được tổ chức và hoạt động theo Điều lệ Công đoàn Việt Nam, phù hợp với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Vì vậy doanh nghiệp không bắt buộc phải thành lập công đoàn cơ sở.

Luật sư trả lời: Nếu công ty sử dụng từ 10 lao động trở lên thì bắt buộc phải ban hành nội quy lao động và đăng ký nội quy lao động tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

• Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày ban hành nội quy lao động, người sử dụng lao động phải nộp hồ sơ đăng ký nội quy lao động cho cơ quan quản lý nhà nước về lao động cấp tỉnh nơi đăng ký kinh doanh.

Luật sư trả lời: Tại Luật Bảo hiểm xã hội 2014 không quy định các đối tượng tham gia BHXH bắt buộc là các đối tượng ký hợp đồng thử việc. Như vậy, người lao động khi ký hợp đồng thử việc sẽ không phải đóng BHHXH. Bên cạnh đó công ty cũng không có trách nhiệm phải đóng cho bạn khi chưa có hợp đồng lao động chính thức.

Luật sư trả lời: Doanh nghiệp được áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải đối với NLĐ trong các trường hợp:

• NLĐ có hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội quy lao động;
• NLĐ có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma túy tại nơi làm việc;
• NLĐ có hành vi tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của doanh nghiệp.
• NLĐ có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của doanh nghiệp.
• NLĐ bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách chức mà tái phạm trong thời gian chưa xóa kỷ luật.
• NLĐ tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong thời hạn 30 ngày hoặc 20 ngày cộng dồn trong thời hạn 365 ngày tính từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng.

Luật sư trả lời: Hợp đồng lao động phải được giao kết theo một trong 02 loại sau đây:

• Hợp đồng lao động không xác định thời hạn: là hợp đồng mà trong đó hai bên không xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng;
• Hợp đồng lao động xác định thời hạn: là hợp đồng mà trong đó hai bên xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng trong thời gian không quá 36 tháng kể từ thời điểm có hiệu lực của hợp đồng.

Luật sư trả lời:

• Nếu NLĐ nghỉ việc từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng và vẫn hưởng lương do người sử dụng lao động chi trả thì NLĐ và người sử dụng lao động phải đóng BHXH, BHYT theo quy định.
• Nếu LĐ nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì NLĐ và người sử dụng lao động không phải đóng BHXH, BHYT; nhưng NLĐ sẽ vẫn được hưởng quyền lợi BHYT.
• Nếu NLĐ nghỉ việc hưởng chế độ thai sản từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì NLĐ và người sử dụng lao động không phải đóng BHXH; nhưng thời gian này vẫn được tính là thời gian tham gia BHXH để tính hưởng BHXH đối với NLĐ và cơ quan BHXH sẽ đóng BHYT cho NLĐ.
• Nếu NLĐ nghỉ việc và không hưởng lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì NLĐ và người sử dụng lao động không phải đóng BHXH; thời gian này không được tính để hưởng BHXH đối với NLĐ.

Luật sư trả lời: Nộp hồ sơ báo giảm trước ngày cuối cùng của tháng trước đó. Nếu nộp chậm sang tháng tiếp theo sẽ phải đóng BHYT của tháng đó.

• Ví dụ: Người lao động thôi việc 28/07/2017, đơn vị báo giảm vào ngày 01/08/2017 thì đóng BHYT hết tháng 8/2017; không đóng BHXH, BHTN tháng 8/2017.

Luật sư trả lời: Các khoản thu nhập của NLĐ không tính đóng BHXH bắt buộc, BHYT, BHTN của NLĐ trong năm 2021 bao gồm: Tiền thưởng; Tiền thưởng sáng kiến; Tiền ăn giữa ca; Khoản hỗ trợ xăng xe; Khoản hỗ trợ điện thoại; Khoản hỗ trợ đi lại; Khoản hỗ trợ tiền nhà ở; Khoản hỗ trợ tiền giữ trẻ; Khoản hỗ trợ nuôi con nhỏ; Hỗ trợ khi người lao động có thân nhân bị chết; Hỗ trợ khi người lao động có người thân kết hôn; Hỗ trợ khi sinh nhật của người lao động; Trợ cấp khi người lao động gặp hoàn cảnh khó khăn khi bị tai nạn lao động; Trợ cấp khi người lao động gặp hoàn cảnh khó khăn khi bị bệnh nghề nghiệp; Các khoản hỗ trợ, trợ cấp khác ghi thành mục riêng trong hợp đồng lao động.

Luật sư trả lời: Lao động nam đóng BHXH và có vợ sinh con thì sẽ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản dành cho nam giới. Các hồ sơ gồm:

• Nếu vợ sinh thường: Bản sao giấy khai sinh, giấy chứng sinh hoặc trích lục khai sinh của con.
• Nếu vợ sinh mổ hoặc sinh con dưới 32 tuần tuổi: Ngoài giấy tờ trên, bổ sung thêm giấy tờ của cơ sở khám, chữa bệnh thể hiện việc sinh con phẫu thuật hoặc con chưa đủ 32 tuần tuổi.
• Nếu con chết sau khi sinh, chưa có giấy chứng sinh thì cần trích sao hoặc tóm tắt hồ sơ bệnh án, giấy ra viện của mẹ.
Ngoài ra, nếu đủ điều kiện, lao động nam đóng BHXH có vợ sinh con sẽ được hưởng trợ cấp một lần, hồ sơ gồm:
• Nếu vợ sinh thường: Bản sao giấy khai sinh, giấy chứng sinh hoặc trích lục khai sinh của con.
• Nếu con chết sau khi sinh, chưa có giấy chứng sinh thì cần trích sao hoặc tóm tắt hồ sơ bệnh án, giấy ra viện của mẹ để xác nhận.

Luật sư trả lời: Để hưởng chế độ, người lao động phải chuẩn bị hồ sơ hưởng chế độ ốm đau gồm các giấy tờ sau:

• Giấy ra viện đối với người lao động hoặc con của người lao động nếu điều trị nội trú;
• Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH nếu điều trị ngoại trú;
• Giấy khám, chữa bệnh dịch bằng tiếng Việt nếu khám, chữa bệnh ở nước ngoài.